انواع کابل شبکه

دسته بندی کابل شبکه یا کابل LAN

همونطور که گفتیم به طور کلی 3 نوع کابل شبکه اصلی داریم. کابل شبکه کواکسیال ، کابل شبکه زوج به هم تابیده و کابل شبکه فیبر نوری. کابل شبکه به دو نوع شیلد دار و بدون شیلد تقسیم می شود. شیلد واسه جلوگیری از نویز های داخلی و خارجی طراحی می شود. در واقع کابل شبکه تو حالت کلی به دو نوع STP و UTP تقسیم می شود. STP مخفف Shielded Twisted Pair هست به معنی زوج به هم تابیده شیلد دار و UTP هم مخفف Unshielded Twisted Pair به معنی زوج به هم تابیده بدون شیلد . شیلد می تواند دور کل سیم ها باشد، می تواند دور زوج سیم ها باشد و می تواند دور 4 تا سیم باشد. در بعضی کابل ها ، دور تمام سیم ها شیلد می زنن و هم دو به دو شیلد زده می شود. در این پست انواع کابل شبکه زوج به هم تابیده رو خواهیم گفت که در حال حاضر همه جا از آن استفاده می شود و متدوال ترین نوع کابل LAN است.

از کابل شبکه شیلد دار معمولا در بیرون از خانه و در جاهایی که احتمال نویز زیاد است استفاده می شود. مثلا در مسافت طولانی و موقعی که کابل شبکه قرار است از کنار کابل برق رد شود، بهتره که از کابل شبکه شیلد دار استفاده شود. اما کابل شبکه بدون شیلد ، همین کابل های شبکه ای هستن که از Modem  تا کامپیوتر شما استفاده می شود.

دسته بندی کابل شبکه

کابل شبکه بر اساس سرعت و پهنای باند و خصوصیات الکترونیکی ، به دسته های مختلفی تقسیم می شود. به دسته بندی Category گفته می شود که به طور مخفف Cat نوشته می شود. مثلا وقتی میگویند کابل شبکه Cat 5 یعنی کابل شبکه از دسته پنجم ، در ادامه انواع دسته بندی ها رو توضیح می دهیم.

اولین دسته از سیم های به هم تابیده، همین سیم های تلفن هستند. سیم تلفن در دسته 1 یا همون Cat 1 قرار می گیرد. سیم تلفن فقط برای ارسال سیگنال صوتی (مکالمه) استفاده می شود و دیتا را رد نمی کند اما از دسته 2 به بعد دیتا هم رد می شود.

در جدول زیر انواع دسته بندی کابل شبکه رو می بینید .

تفاوت این دسته بندی ها معمولا در دو چیز خلاصه می شود :

• پهنای باند
• نویز پذیری

هر نسل جدیدی که معرفی می شود معمولا پهنای باند بیشتر و نویز پذیری کمتری دارد. ریز شدن روی تفاوت این دسته بندی ها در حوصله این پست نیست شما فقط بدانید که هر چه نسل کابل شبکه جدیدتر باشد بهتر است البته شاید نیازی نباشد حتما جدیدترین کابل را بخرید چون باید بقیه تجهیزات شبکه شما از سرعت و امکانات آن کابل پشتیبانی کند. مثلا یکی از فرق های Cat 5 و Cat 6 این است که سیم های کابل Cat 6 بیشتر به هم پیچیده شدن تا نویزپذیری کمتر شود.

در بعضی مواقع در یک دسته بندی مشخص، اصلاحاتی صورت میگیرد مثلا کابل شبکه Cat 5 یه مقدار در برابر نویز بهتر می شود و اسمش را میذارن Cat 5e که آن حرف e مخفف واژه Enhanced به معنی بهبود یافته است. یا مثلا در دسته بندی Cat 6 سرعت کلاک پالس از 250 مگاهرتز به 500 مگاهرتز افزایش پیدا کرد و اسمش را گذاشتن Cat 6a که اون حرف a مخفف Augmented به معنی افزایش داده شده است.

نحوه انتقال دیتا توسط کابل شبکه

در کابل شبکه ، دو مدل انتقال دیتا داریم. یا با 4 تا سیم یا با 8 تا سیم. در مدل 4 سیمه دو سیم برای فرستادن دیتا و دو تا هم برای دریافت دیتا استفاده می شود. در این حالت پهنای باند تا 100 مگابیت در ثانیه ساپورت می شود. اما برای پهنای باند 1000 مگابیت در ثانیه به بالا ، مجبوریم که از هر 8 سیم استفاده کنیم. در این حالت 4 سیم برای ارسال و 4 سیم هم برای دریافت دیتا استفاده می شود.

در حالت 4 سیمه ، آن زوج سیمی که برای ارسال استفاده می شود را با حرف TX نشان می دهند و زوج سیم دریافت را هم با RX. حرف R مخفف Receive و حرف T مخفف Transmission هست. و حرف X هم مفهوم Cross رو منتقل می کند چون این سیم ها به همدیگر تابیده شده اند.

در کابل شبکه Cat 5 که از 4 سیم استفاده می شود، سیم های 1 ، 2 ، 3 و 6 برای ارسال و دریافت دیتا استفاده می شوند. سیم 1 و 2 برای دریافت و سیم 3 و 6 برای ارسال دیتا اند . بقیه سیم ها بلا استفاده هستند. به کابل LAN مودم خودتون نگاه کنید ، احتمالا 4 تا سیم داره . دلیل اینکه از دو تا سیم برای ارسال و دو تا سیم برای دریافت استفاده می شود این است که سیگنال به درستی به مقصد برسد. یکی از سیم ها مثبت سیگنال رو ارسال می کند و یکی منفی سیگنال (مقادیرشون برابره). یعنی ما در حالت دریافت ، یک RX+ داریم و یک RX- و در حالت ارسال هم یک TX+ و یک TX- .

با 4 سیم فقط می شود تا 100 مگابیت دیتا در ثانیه را منتقل کرد و برای 1000 مگابیت باید از هر 8 سیم استفاده کرد. در شبکه گیگابیتی یا همان 1000 مگابیت در ثانیه، تمام 8 سیم به صورت دو طرفه هستند یعنی هم می توانند فرستنده باشند و هم گیرنده در حالیکه در حالت 4 سیمه دو تا سیم مخصوص ارسال و دوتا سیم مخصوص دریافت هستند . اینجوری می توانیم پهنای باند را از 100 مگابیت به 1000 یا 10000 مگابیت در ثانیه برسانیم.

نکات مهم در مورد کابل شبکه

• رنگ سیم های داخلی کابل شبکه صرفا برای شناسایی سریع تراست و معنی خاصی ندارد.
• وسیله ای که با آن کابل شبکه را زیر سوکت RJ45 پرس می کنند آچار شبکه است(LAN Cable crimper) .
• سوکت برای کابل شبکه رشته ای و مفتولی فرق می کند. موقع خرید سوکت RJ45 می بایست به این مطلب دقت کرد.
• امروزه اکثر تجهیزات شبکه برایشان فرقی نمی کنه که کابل شبکه مستقیم باشد یا کراس. طوری طراحی می شوند که هر کابلی به آن بزنید خطوط انتقال و دریافت را تشخیص می دهد.
• فکر نکنید اگه کابل شبکه Cat 7 بگیرید می توانید نهایت سرعت در شبکه را داشته باشید. باید بقیه تجهیزات شبکه هم همان سرعت را ساپورت کنند.
• یه قانونی در شبکه وجود دارد. سرعت شبکه تابع کمترین سرعت انتقال در کل شبکه هست. یعنی اگر یک دستگاهی در شبکه سرعتش کم باشد، شبکه از آن سرعت تبعیت می کند و سرعت کلی شبکه کم می شود.